© fot. Aleksander Brylski 2022

nasze postulaty

PEŁNA RÓWNOŚĆ MAŁŻEŃSKA

W październiku 2024 roku opublikowano projekt ustawy o związkach partnerskich, który daje parom jednopłciowym ograniczone prawa, m.in. do dziedziczenia i informacji medycznej. Wciąż jednak brak równości małżeńskiej i prawa do adopcji dzieci przez pary jednopłciowe, co utrwala nierówność wobec prawa

Domagamy się pełnego dostępu do instytucji małżeństwa dla par jednopłciowych. Prawo to powinno zabezpieczać interesy i godność osób LGBTQ+, zgodnie ze standardami praw człowieka i zawierać m.in. wspólnotę majątkową i wspólne rozliczanie podatków, prawo do dziedziczenia i zwolnienie z podatku od darowizn, prawo do pochówku i renty, zasiłek opiekuńczy, informację o stanie zdrowia drugiej osoby oraz przysposobienie dzieci. Powinno także odpowiednio zadbać o osoby transpłciowe, będące obecnie w związku małżeńskim, rozpoznać związki małżeńskie osób tej samej płci zawarte za granicą przed zmianą prawa oraz umożliwić transkrypcję aktów urodzenia dzieci par jednopłciowych wydanych za granicą. Prawo o równości małżeńskiej powinno zostać wprowadzone w drodze przyjęcia rządowego projektu ustawy, a nie ogólnokrajowego referendum.

USPRAWNIENIE PROCESU TRANZYCJI

W marcu 2025 Sąd Najwyższy uprościł procedurę prawną uzgodnienia płci, eliminując konieczność pozywania rodziców przez osoby transpłciowe. Mimo tego proces tranzycji wciąż wymaga dalszych usprawnień. Żądamy usprawnienia procesu tranzycji w wymiarze prawnym, jak i medycznym, zabezpieczając interesy i godność osób transpłciowych. Nowelizacja prawa powinna obejmować m.in. ułatwienie procesu oznaczenia płci w dokumentach i zrezygnowanie z drogi sądowej na rzecz drogi administracyjnej, zniesienie dopasowania imienia w procesie zmiany imienia do płci (wzorem Hiszpanii) oraz liberalizację zasad dot. wyboru imienia nieistniejącego w rejestrze imion — uniezależnienie decyzji o zmianie imienia od opinii urzednika/urzędniczki. Żądamy także uznania tożsamości osób niebinarnych poprzez wprowadzenie trzeciego oznaczenia płci lub zrezygnowanie z markera płci. Apelujemy również o ułatwienie medycznego procesu tranzycji i refundacji terapii hormonalnej.

NOWELIZACJA KODEKSU KARNEGO I BEZPIECZEŃSTWO DLA OSÓB LGBTQ+

Żądamy natychmiastowej nowelizacji k.k. o definicję mowy nienawiści zgodnej z definicją Rady Europy oraz ścigania z urzędu przestępstw z nienawiści motywowanych queerfobią i transfobią. Zmiana prawa powinna dotyczyć m.in. dopisanie do zbioru cech prawnie chronionych m. in orientacji psychoseksualnej oraz tożsamości płciowej, zapewniając bezpieczeństwo i prawną ochronę osobom należącym do mniejszości seksualnych. Nowelizacja prawa powinna obejmować kompleksowe i przekrojowe zmiany dot. każdego aspektu życia społecznego. Domagamy się również wprowadzenia definicji przemocy ekonomicznej, zakazanie tzw. terapii konwersyjnych oraz rozszerzenie ochrony przed przemocą domową (również dla osób w kryzysie bezdomności). Apelujemy do Prezydenta Andrzeja Dudy o podpisanie ustawy nowelizującej KK.

RZETELNA EDUKACJA SEKSUALNA I ANTYDYSKRYMINACYJNA

Żądamy wprowadzenia do podstawy programowej rzetelnej i jakościowej edukacji seksualnej oraz edukacji antydyskryminacyjnej, która wyposaży osoby uczniowskie w wiedzę i umiejętność z zakresu m.in. reprodukcji i praw reprodukcyjnych, aborcji, antykoncepcji, świadomego i bezpiecznego seksu oraz zjawiska dyskryminacji, stereotypów i przestępstw motywowanych nienawiścią, jak i ich zapobiegania. Wzywamy do odblokowania dostępu organizacjom pozarządowym do nauczania w szkołach i przeprowadzania warsztatów edukacyjnych, zgodnie z nową podstawą programową. Apelujemy także o objęcie ochroną (w tym rzetelnym wsparciem psychologicznym) osób należących do mniejszości społecznych w systemie edukacji. Ochrona ta powinna być zapewniona co najmniej na poziomie statutu szkoły/uczelni.

PRAWA REPRODUKCYJNE

Żądamy do natychmiastowej nowelizacji prawa dot. aborcji o uzależnione wyłącznie od decyzji osoby w ciąży prawo do przerwania ciąży bez podawania przyczyny oraz zagwarantowanie dostępu do tzw. antykoncepcji awaryjnej bez recepty i uniemożliwienia odmowy jej wydania poprzez powoływanie się na tzw. klauzulę sumienia. Prawo aborcyjne powinno zostać zmienione w drodze przyjęcia rządowego projektu ustawy, a nie ogólnokrajowego referendum.

PRAWA OSÓB MIGRANCKICH i PAŃSTWO PRAWA

Sprzeciwiamy się wprowadzeniu przez polski rząd czasowego zawieszenia prawa do składania wniosków o ochronę międzynarodową na granicy z Białorusią. Decyzja ta, obowiązująca od 27 marca 2025 roku przez 60 dni, z możliwością przedłużenia za zgodą Sejmu, stanowi poważne naruszenie podstawowych praw człowieka oraz zobowiązań międzynarodowych Polski. Prawo do ubiegania się o azyl jest fundamentalnym prawem zapisanym w Konwencji Genewskiej z 1951 roku oraz w prawie Unii Europejskiej. Zawieszenie tego prawa na określonym odcinku granicy podważa te zobowiązania i naraża osoby uciekające przed prześladowaniami na dodatkowe niebezpieczeństwo. Prawa człowieka są niezbywalne, nienaruszalne i uniwersalne – żadna instytucja, rząd ani jednostka nie ma prawa ich odebrać, a żadna osoba nie może się ich zrzec. Wierzymy, że solidarność ruchu osób LGBTQ+ z innymi ruchami walczącymi o prawa człowieka jest fundamentem sprawiedliwości społecznej. Naruszenie praw jednej grupy prowadzi do erozji praw wszystkich, a wykluczenie jakiejkolwiek społeczności osłabia całe społeczeństwo. Dlatego sprzeciwiamy się wszelkim formom dyskryminacji, represji i ograniczania podstawowych wolności, niezależnie od tego, kogo dotyczą.