Żywa Biblioteka

4 maja 2025 12:00-18:00 Muzeum Sztuki 1 w Łodzi

1. Żyję z CHAD i OCD // Living with bipolar disorder and OCD.
2. Wegańska rodzina // A vegan family
3. Osoba biseksualna // A bisexual
4. Niebinarna lesbijka // A non-binary lesbian
5. Osoba niebinarna // A non-binary person
6. Osoba z niepełnosprawnością // A person with disability
7. Lesbijka // A lesbian
8. Były Kleryk // A Former Cleric
9. Queer Brazylian // Queerowa Brazylijka
10. Streetworkerka // A streetworker
11. Mama osoby niebinarnej // A non-binary person’s mother
12. Syn pary gejowskiej // A gay couple’s son
13. Gej z Białorusi // A a gay from Belarus
14. Palestyńczyk // A Palestinian

📖 Żyję z CHAD i OCD // Living with bipolar disorder and OCD.

Społeczna stygmatyzacja zaburzeń i chorób psychicznych to temat, który intryguje mnie od dawna, głównie ze względu na własne doświadczenia. Od wielu lat leczę się psychiatrycznie, jednak zdiagnozowanie choroby dwubiegunowej nie było prostą kwestią, przez co przez długi czas moje życie było totalnie poszatkowane. Dopiero po odpowiednim zbalansowaniu leków, latach terapii i pracy nad sobą udało mi się osiągnąć pewnego rodzaju równowagę. Kolejne przeżycia i załamania nerwowe zaprowadziły mnie do specjalistów, dzięki którym dowiedziałam się, że borykam się również z OCD. Mimo wielu wyzwań sądzę, że całkiem dobrze ogarniam ten trudny mix. Nigdy nie wstydziłam się tego kim jestem i jaki bagaż posiadam – wierzę, że dzięki temu jestem tak silną i pewną siebie osobą. Chętnie opowiem swoją historię oraz odpowiem na wszelkie pytania związane z ChAD i OCD.

Social stigmatization of mental disorders and illnesses is a topic that has intrigued me for a long time, mainly due to my own experiences. I have been receiving psychiatric treatment for many years, but diagnosing bipolar disorder was not an easy matter, which is why my life was completely fragmented for a long time. It wasn’t until I had the right balance of medication, years of therapy, and work on myself that I was able to achieve some kind of balance. More experiences and nervous breakdowns led me to specialists, thanks to whom I found out that I also struggle with OCD. Despite many challenges, I think I’m pretty good at handling this difficult mix. I have never been ashamed of who I am and what baggage I carry – I believe that is why I am such a strong and confident person. I’d be happy to share my story and answer any questions you have about Bipolar Disorder and OCD.

📖 Wegańska Rodzina // A vegan family

Klaudyna, Michał, Matylda – mama, tata, córeczka – weganie. Empatia wobec zwierząt podyktowała nam taki wybór. Weganizm kreuje dziś naszą relację ze światem. Kierując się szacunkiem i potrzebą ukrócenia cierpienia zwierząt, zmieniliśmy naszą dietę, zawartość szafy i półki z kosmetykami. Wybraliśmy go dla siebie i dla świata, który nas otacza. Decyzja o tym, czy jemy mięso, czy nie, dotyczy tylko naszego osobistego talerza. Zwartość naszej lodówki i kuchennych szafek ma wpływ na życie innych istot. Nie chcemy uczestniczyć w zabijaniu, krzywdzeniu, wykorzystywaniu, więc robimy to, co możemy, co potrafimy, co jest w naszym zasięgu – jesteśmy weganami.

Klaudyna, Michał, Matylda – mom, dad, little girl – vegans. Empathy for animals dictated this choice. Veganism is shaping our relationship with the world today. Out of respect and the need to reduce animal suffering, we changed our diet, our wardrobe, and our cosmetics. We chose it for ourselves and for the world that surrounds us. The decision whether to eat meat or not only affects our personal plate. The contents of our fridge and kitchen cabinets affect the lives of other beings. We don’t want to participate in killing, harming, or exploitation, so we do what we can, what we are capable of, what is within our reach – we are vegans.

📖 Osoba biseksualna // A bisexual

Można nadać mi wiele etykiet: kobieta, matka, aktywistka. Każde z tych słów pociąga za sobą definicje i obrazy. Każda z tych ról pociąga za sobą konkretne wybory i konsekwencje. Kim więc jestem? Jestem osobą biseksualną, która żyje w Polsce i mierzy się z wyzwaniami codzienności. Moja orientacja nie jest najważniejszym elementem mojego życia, ale jest ważna, bo jest częścią mnie. To nie kwestia wyborów czy niezdecydowania. To życie ze swoimi okolicznościami i możliwościami.

I can be labeled in many ways: woman, mother, activist. Each of these words has its own definitions and images. Each of these roles entails specific choices and consequences. So who am I? I am a bisexual person living in Poland and facing the challenges of everyday life. My orientation isn’t the most important part of my life, but it’s important because it’s a part of me. It’s not a matter of choice or indecision. This is life with its circumstances and possibilities.

📖 Niebinarna lesbijka // A non-binary lesbian

Mam na imię Ashton, w wieku 16 lat zdałom sobie sprawę ze swojej homoseksualności a w wieku 18 ze swojej niebinarności. Ponieważ przyswojenie do siebie faktu, że jestem lesbijką było dla mnie ogromnie dużym wydarzeniem, po uświadomieniu sobie, że nie jestem kobietą, pojawił się kryzys egzystencjalny, z którym ciężko było mi sobie poradzić. Dziś już wiem, że to my definiujemy naszą tożsamość, a nie sztywno wytyczone definicje. Jeżeli chcesz się dowiedzieć więcej o perspektywie niebinarnej osoby na binarnie nacechowane definicje seksualności, zapraszam do rozmowy!

My name is Ashton. I realized I was a lesbian at 16 and non-binary at 18. Because accepting the fact that I am a lesbian was a huge event for me, after realizing that I am not a woman, I experienced an existential crisis that was hard to deal with. I now know that we define our identity, not rigidly defined definitions. If you want to learn more about the perspective of a non-binary person on binary-based definitions of sexuality, I invite you to talk!

📖 Osoba niebinarna // A non-binary person

Hej, jestem Chilli! Mam 22 lata i na co dzień studiuję informatykę stosowaną. Jestem osobą niebinarną i używam zaimków ono/jego. Jestem także na spektrum autyzmu i mam od niedawna zdiagnozowane ADHD, co wpływa na to, jak odbieram świat, i na moje relacje z ludźmi. Od 2 lat działam aktywistycznie w łódzkim stowarzyszeniu Fabryka Równości, gdzie wspieram osoby LGBTQ+ w drodze do otwartości i w walce o równość. Porozmawiajmy o doświadczeniach moich i twoich — bo zrozumienie siebie nawzajem to początek prawdziwej zmiany.

Hi, I’m Chilli! I’m 22 years old and I study applied computer science. I’m non-binary and use they/them pronouns. I’m also on the autism spectrum and have recently been diagnosed with ADHD, which affects how I perceive the world and my relationships with people. For the past 2 years, I’ve been an activist in the Łódź-based Equality Factory Association, where I support LGBTQ+ people on their journey to openness and in the fight for equality. Let’s have a chat about experiences, both mine and yours—because understanding each other is where real change begins.

Hola, soy Chilli! Tengo 22 años y estudio informática aplicada. Soy una persona no binaria y uso los pronombres elle/le. También estoy en el espectro autista y hace poco me diagnosticaron TDAH, lo que afecta cómo percibo el mundo y mis relaciones con las personas. Durante los últimos 2 años, he sido activista en la Asociación Fábrica de Igualdad de Łódź, donde apoyo a las personas LGBTQ+ en su camino hacia la apertura y la lucha por la igualdad. Hablemos de experiencias, tanto las mías como las tuyas, porque entendernos mutuamente es donde comienza el verdadero cambio.

📖 Osoba z niepełnosprawnością // A person with disability

Za dzieciaka, wizyty w szpitalu były dla mnie przygodą. Powiedzenie innemu dziecku, że nie mogę biegać, czy jeździć na rowerze było dla mnie równie oczywiste, co zapytanie o ulubionego Power Rangera. Zamiast “wada serca” mówiłem “waga serca” i nawet moja rodzina nie znała poprawnej nazwy schorzenia, z którym się urodziłem. Dziś dbanie o własne zdrowie jest dla mnie bardziej wyzwaniem niż przygodą, a fakt, że wyglądam na całkowicie zdrowego człowieka, sprawia czasem, że osobom wokół mnie trudno jest zrozumieć moje ograniczenia. Jeśli chcesz dowiedzieć się nieco o życiu z niewidoczną niepełnosprawnością, jestem gotów podzielić się z Tobą moimi doświadczeniami.

As a kid, hospital visits were an adventure for me. Telling another child that I couldn’t run or ride a bike was as obvious to me as asking about my favorite Power Ranger. Instead of “heart defect,” I said “heart weight,” and even my family didn’t know the correct name of the condition I was born with. Today, taking care of my own health is more of a challenge than an adventure for me, and the fact that I look like a completely healthy person sometimes makes it difficult for people around me to understand my limitations. If you want to learn a bit about living with an invisible disability, I’m happy to share my experiences with you.

📖 Lesbijka // A lesbian

Cześć, jestem Ola. Od zawsze czułam romantyczny i seksualny pociąg do dziewczyn, ale dopiero w wieku 17 lat pozwoliłam sobie pomyśleć o sobie jako o lesbijce. Dziś mam 31 lat i wiele różnych doświadczeń związanych z moją orientacją psychoseksualną — zarówno pozytywnych, jak i trudnych. Jestem też lesbijką po rozwodzie, co bywa niezrozumiałe w kraju, w którym nie mamy równości małżeńskiej. Lubię rozmawiać i poznawać innych, więc — do zobaczenia!

Hello, I’m Ola. I have always felt romantic and sexual attraction to girls, but it wasn’t until I was 17 that I allowed myself to think of myself as a lesbian. Today I am 31 years old and have had many different experiences related to my psychosexual orientation—both positive and difficult. I am also a lesbian after a divorce, which is sometimes incomprehensible in a country where we do not have marriage equality. I like to talk and meet new people, so — see you later!

📖 Były Kleryk // A Former Cleric

Chciałem być księdzem katolickim. Spędziłem w seminarium duchownym prawie 6 lat. Odszedłem kilka miesięcy przed święceniami. Dokończyłem studia teologiczne (etykę chrześcijańską). Zostałem specjalistą od sekt. W końcu odszedłem od Kościoła katolickiego. Dla niego stałem się „zdrajcą”. Na mojej drodze pojawiły się różne wyznania i inne religie. Mimo dobrej współpracy z innymi wyznaniami dla KK nadal jestem niewygodny. W końcu przestałem wierzyć. Nie zastanawiam się, czy bliżej mi do ateisty, czy agnostyka. Pogaństwo stało się dla mnie codziennością. Duchowość odkrywam w naturze: magii, czarach i kartach tarota. To powrót do “korzeni” duchowości stał się niestety niewygodny dla wielu środowisk kościelnych, politycznych, społecznych itd. I tu pojawia się nietolerancja, obarczanie stereotypami, przyklejanie łatek, brak akceptacji. Wróciłem do sztuki. Na co dzień jestem artystą plastykiem, chociaż nie skończyłem ASP. Poznałem życie ulicy i bezdomnych. Utrzymanie się ze sztuki nie jest łatwe, ale to ona stała się moim sposobem na życie. Mimo trudności, cenzurowania sztuki i wytykania placami, staram się żyć po swojemu i w miarę możliwości mówić, że można żyć inaczej.

I wanted to be a Catholic priest. I spent almost 6 years in the seminary. I left a few months before ordination. I completed my theological studies (Christian ethics). I became an expert on cults. In the end, I left the Catholic Church. He called me a “traitor.” Various denominations and other religions have appeared on my path. Despite good cooperation with other denominations, I am still inconvenient for the Catholic Church. Finally, I stopped believing. I don’t think about whether I’m closer to an atheist or an agnostic. Paganism became my everyday life. I find spirituality in nature: magic, spells, and tarot cards. Returning to the “roots” of spirituality has unfortunately become uncomfortable for many church, political, and social environments, etc. And here intolerance appears, stereotyping, labeling, lack of acceptance. I went back to art. I am a visual artist on a daily basis, although I didn’t graduate from the Academy of Fine Arts. I met the life of the streets and the homeless. Making a living from art isn’t easy, but it has become my way of life. Despite the difficulties, censorship of art, and being pointed out, I try to live my own life and, if possible, say that you can live differently.

📖 Queer Brazilian // Queerowa Brazylijka

Książka anglojęzyczna; rozmowa z tłumaczem

Hi, my name is Nubia. I’m from Brazil and have been living in Poland for the past six years. Living in different countries has taught me a lot about the world—and about myself. I’ve always known that marrying a man and having a traditional family wasn’t for me. I realized I liked women when I was six, but I repressed it so much that I “forgot.” Embracing this part of myself has been a long journey, and I’m still discovering who I am. I identify as queer—both not-heterosexual and non-binary/gender-fluid. I currently live with my Polish girlfriend, and this is my longest relationship so far. If you’d like to know more about my experiences navigating l sexuality, gender identity, trans-cultural life and more feel free to talk to me.

Cześć, nazywam się Nubia. Jestem z Brazylii i mieszkam w Polsce od sześciu lat. Mieszkając w różnych krajach, wiele się nauczyłem o świecie – i o sobie. Zawsze wiedziałam, że małżeństwo z mężczyzną i tradycyjna rodzina nie są dla mnie. Zdałem sobie sprawę, że lubię kobiety, gdy miałem sześć lat, ale tak bardzo to stłumiłem, że „zapomniałem”. Przyjęcie tej części siebie było długą podróżą, a ja wciąż odkrywam, kim jestem. Osobiście identyfikuję się jako queer — zarówno nieheteroseksualny, jak i niebinarny/płciowo płynny. Obecnie mieszkam z moją polską dziewczyną i jest to moja najdłuższa relacja do tej pory. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o moich doświadczeniach związanych z seksualnością, tożsamością płciową, życiem trans-kulturowym i nie tylko, nie krępuj się ze mną porozmawiać.

📖 Streetworkerka // A streetworker

Jestem usamodzielnioną wychowanką domu dziecka, rodziny adopcyjnej, rodzin zastępczych. Pracuję z osobami doświadczającymi bezdomności i młodymi zagrożonymi wykluczeniem społecznym.

I am a self-sufficient child of an orphanage, an adoptive family, and foster families. I work with homeless people and young people at risk of social exclusion.

📖 Mama osoby niebinarnej // A non-binary person’s mother

Mam na imię Małgorzata. Wśród wielu moich tożsamości: istoty ludzkiej, kobiety, żony, architektki jest też bycie szczęśliwą mamą trojga nastoletnich dzieci – dwóch synów i osoby niebinarnej. Stanowi to mój zasób, bo każde z dzieci jest inne, każde otwiera mi oczy na nowe spojrzenie na świat. Szczególnym doświadczeniem jest bycie mamą dziecka transpłciowego – osoby niebinarnej. Obserwowanie innego podejścia do życia, nieznanego mi wcześniej pojęcia tożsamości płciowej sprawia, że przypominam sobie o prostym fakcie, że rzeczywistość jest czasem inna niż byłam o tym przekonana. Jedna z mam osoby transpłciowej, Ewelina Negowetti, powiedziała coś wspaniałego - transpłciowość jest cudem, tylko świat jeszcze tego nie rozumie. Jeśli chcesz posłuchać o tym, jaka jest moja perspektywa, jak ja widzę rolę wspierającego rodzica, zapraszam na spotkanie.

My name is Małgorzata. Among my identities: a human being, a woman, a wife, an architect there is also being a happy mother of 3 teenagers – 2 sons and a non-binary person. I see it as my asset, as every child is different, every one of them opens my eyes at a new piece of the world. Being a mother of a transgender/non-binary child is a unique experience. Watching a different approach to life, their transgender identity, about which I‘ve known little to nothing before, makes me remember the simple fact the reality is sometimes dissimilar to what I thought it is. One of transgender child’s mothers, Ewelina Negowetti, said something awesome – transgender identity is a wonder, although the world does not realize it, yet. If you want to hear about my perspective, about how I see a supporting parent’s role, come and meet me.

📖 Syn pary gejowskiej // A son of a gay couple

Jestem synem jednej matki i trzech ojców – dwóch z nich to geje, a jeden z nich jest karnacji pardo - mieszanka krwi afrykańskiej, europejskiej i indiańskiej. Wykracza to poza ramy tradycyjnej rodziny polskiej – nie tylko dlatego, że jest złożona w nietypowy sposób, ale także dlatego, że część mojego dzieciństwa spędziłem za granicą. Dorastałem w domu, w którym po jednej stronie miłość dwóch mężczyzn była czymś całkowicie naturalnym, po drugiej wręcz przeciwnie – dla mnie było to normalne, ale dla otoczenia już niekoniecznie. Przez lata nauczyłem się, jak radzić sobie z niezręcznymi pytaniami, zaskoczonymi spojrzeniami czy krytyką. Wiem, jak wygląda życie między kulturami i normami społecznymi, jak to jest czuć się trochę pomiędzy, ale też jak ogromną siłę daje akceptacja i poznanie innych kultur, innych perspektyw. Jeśli jesteś ciekaw, jak to było dorastać w takiej rodzinie - z przyjemnością Ci o tym opowiem. Pytaj śmiało.

I’m the son of one mother and three fathers – two of them are stepdads, and two are gay. One of them is pardo – a person of mixed African, European, and Indigenous ancestry. This goes beyond the framework of a traditional Polish family – not only because it’s built in an unconventional way, but also because I spent part of my childhood abroad. I grew up in a home where, on one side, the love between two men was completely natural, and on the other – quite the opposite. For me, it was normal, but for the outside world, not necessarily so. Over the years, I’ve learned how to handle awkward questions, surprised looks, and even criticism. I know what it’s like to live between cultures and social norms, to feel a bit in-between – but also how incredibly empowering it is to be accepted and to explore other cultures and perspectives. If you’re curious about what it was like growing up in a family like this – I’d be happy to tell you more. Feel free to ask.

📖 Gej z Białorusi // A a gay from Belarus

Jestem gejem, który opuścił Białoruś, uciekając przed obowiązkową służbą wojskową i opresyjnym, wschodniosłowiańskim modelem męskości, gdzie bycie wrażliwym, innym lub queerowym oznaczało zagrożenie. W Polsce szukałem wolności i przestrzeni do życia w zgodzie ze sobą. Choć znalazłem większe bezpieczeństwo, szybko zderzyłem się z podobnymi schematami – konserwatyzmem, stereotypami i uprzedzeniami. Moje doświadczenie to historia migracji, przetrwania i budowania tożsamości na nowo. Chętnie porozmawiam o tym jak wygląda codzienność osoby LGBT+ w Europie Środkowo-Wschodniej i dlaczego nawet tu wrażliwość wciąż bywa aktem odwagi.

I’m a gay man who left Belarus to escape mandatory military service and the oppressive Eastern Slavic model of masculinity, where being sensitive, different, or queer is a threat. In Poland, I was looking for freedom and space to live in harmony with myself. Although I found more security, I quickly ran into similar patterns – conservatism, stereotypes, and prejudices. My experience is a story of migration, survival, and rebuilding identity. I’d love to talk about what daily life is like for LGBT people in Central and Eastern Europe and why even here, sensitivity is still an act of courage.

📖 Palestyńczyk // A Palestinian

Jestem Palestyńczykiem i byłym studentem, który obecnie mieszka w Polsce. Jako książka ludzka zapraszam Cię do siedzenia ze mną i odkrywania codziennych realiów życia w Palestynie – jej bogatej kultury, złożonej historii, różnorodnych ludzi i żywych tradycji. Jestem tutaj, aby odpowiedzieć na twoje pytania, podzielić się osobistymi historiami i pomóc rozwiać nieporozumienia dotyczące mojej ojczyzny. Od jedzenia i folkloru po politykę i tożsamość, lub cokolwiek przyjdzie Ci do głowy. Jestem również dumnym queerowym sprzymierzeńcem i otwartym na rozmowy o inkluzywności w społeczeństwie palestyńskim. Rozmawiajmy szczerze, jak ludzie z ludźmi.

I’m a Palestinian and a former student currently living in Poland. As a human book, I invite you to sit with me and explore the everyday realities of life in Palestine—its rich culture, complex history, diverse people, and vibrant traditions. I’m here to answer your questions, share personal stories, and help dispel misconceptions about my homeland. From food and folklore to politics and identity, or anything that crosses your mind. I’m also a proud queer ally and open to conversations about inclusivity within Palestinian society. Let’s have an honest, human-to-human dialogue.